Krążownik pancerny transportujący okręty podwodne

Dziś okręt niezwykły, nawet jak na standardy tego bloga. Do tego – to autentyczny projekt z epoki, najprawdopodobniej z 1904 r., opracowany przez Vickersa, noszący nr 128. Jednostkę właściwie trudno sklasyfikować. Okręt został opisany jako „Swift Ship for Carrying Submarines”, więc możemy go roboczo określić jako transportowiec okrętów podwodnych, jakkolwiek koślawo to brzmi.
Okręt powstał na z grubsza niezmienionym kadłubie krążownika pancernego. I w zasadzie nim pozostał, bowiem zachował solidne opancerzenie, prędkość oraz uzbrojenie w ciężkie armaty kal. 234 mm. Tym co stanowi o jego niezwykłości jest możliwość przenoszenia dwóch okrętów podwodnych typu A. Do ich obsługi okręt wykorzystuje powiększone dźwigi typu „goose neck” (gęsia szyja), wcześniej zastosowane na HMS Vulcan. Okręt miałby też posiadać warsztaty naprawcze oraz magazyny wyposażenia. 
Najciekawsza jednak jest kwestia przeznaczenia okrętu. Nie znalazłem faktycznego uzasadnienia, ale kształt jednostki podsuwa mi myśl, iż miałby to być okręt, który umożliwi dostarczenie okrętów podwodnych w rejon bitwy i użycie ich w jej trakcie przeciwko wrogiej flocie liniowej. Wskazują na to cechy okrętu (prędkość, pancerz, artyleria) które są na poziomie jednostki bojowej. Możliwe, że okręt miałby poruszać się niezależnie od własnych sił głównych, gdzieś przed nimi i „pozostawić” swoje okręty podwodne na spodziewanej trasie wrogiej floty, a po skończonej bitwie podjąć je z powrotem na pokład. Gdyby chodziło o zwykły transportowiec czy warsztatowiec, bez funkcji bojowej, nie było by potrzeby nadawania mu takich charakterystyk. Oczywiście, użyteczność jednostki w ramach floty byłaby dość dyskusyjna, ale nawet jeśli użycie OP okazało by się klapą, to okręt i tak mógłby występować jako zwykły krążownik pancerny. 

 

Shovell, british armoured cruiser carrying submarines laid down 1904 (Engine 1906)

Displacement:
    13 127 t light; 13 652 t standard; 15 663 t normal; 17 272 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    510,50 ft / 510,01 ft x 77,00 ft x 27,00 ft (normal load)
    155,60 m / 155,45 m x 23,47 m  x 8,23 m

Armament:
      4 - 9,21" / 234 mm guns (2x2 guns), 390,95lbs / 177,33kg shells, 1901 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on centreline ends, evenly spread
      8 - 7,48" / 190 mm guns in single mounts, 209,28lbs / 94,93kg shells, 1903 Model
      Breech loading guns in deck mounts 
      on side, all amidships
      4 - 2,99" / 76,0 mm guns in single mounts, 13,39lbs / 6,07kg shells, 1894 Model
      Quick firing guns in deck mounts 
      on centreline ends, evenly spread, all raised mounts - superfiring
      16 - 2,99" / 76,0 mm guns in single mounts, 13,39lbs / 6,07kg shells, 1894 Model
      Quick firing guns in deck mounts 
      on side ends, evenly spread, 12 raised mounts - superfiring
    Weight of broadside 3 506 lbs / 1 590 kg
    Shells per gun, main battery: 100
    5 - 18,0" / 457 mm submerged torpedo tubes

Armour:
   - Belts:        Width (max)    Length (avg)        Height (avg)
    Main:    7,01" / 178 mm    245,60 ft / 74,86 m    10,01 ft / 3,05 m
    Ends:    4,02" / 102 mm    256,43 ft / 78,16 m    10,01 ft / 3,05 m
      7,97 ft / 2,43 m Unarmoured ends
    Upper:    5,98" / 152 mm    204,82 ft / 62,43 m    8,46 ft / 2,58 m
      Main Belt covers 74% of normal length
      Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    7,99" / 203 mm    7,01" / 178 mm        7,01" / 178 mm
    2nd:    1,50" / 38 mm    0,98" / 25 mm              -

   - Armour deck: 1,85" / 47 mm, Conning tower: 10,00" / 254 mm

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines, 
    Direct drive, 2 shafts, 30 757 ihp / 22 945 Kw = 22,50 kts
    Range 5 800nm at 14,00 kts
    Bunker at max displacement = 3 620 tons (100% coal)

Complement:
    699 - 910

Cost:
    £1,443 million / $5,771 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 438 tons, 2,8%
    Armour: 3 254 tons, 20,8%
       - Belts: 1 692 tons, 10,8%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 518 tons, 3,3%
       - Armour Deck: 910 tons, 5,8%
       - Conning Tower: 135 tons, 0,9%
    Machinery: 4 394 tons, 28,1%
    Hull, fittings & equipment: 4 681 tons, 29,9%
    Fuel, ammunition & stores: 2 536 tons, 16,2%
    Miscellaneous weights: 360 tons, 2,3%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      11 453 lbs / 5 195 Kg = 29,3 x 9,2 " / 234 mm shells or 1,5 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,34
    Metacentric height 5,7 ft / 1,7 m
    Roll period: 13,5 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,26
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,59

Hull form characteristics:
    Hull has rise forward of midbreak
    Block coefficient: 0,517
    Length to Beam Ratio: 6,62 : 1
    'Natural speed' for length: 22,58 kts
    Power going to wave formation at top speed: 48 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): -30,00 degrees
    Stern overhang: 0,49 ft / 0,15 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        26,44 ft / 8,06 m
       - Forecastle (21%):    23,95 ft / 7,30 m
       - Mid (33%):        22,44 ft / 6,84 m (14,47 ft / 4,41 m aft of break)
       - Quarterdeck (15%):    16,47 ft / 5,02 m
       - Stern:        17,45 ft / 5,32 m
       - Average freeboard:    18,61 ft / 5,67 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 120,1%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 122,3%
    Waterplane Area: 26 577 Square feet or 2 469 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 98%
    Structure weight / hull surface area: 117 lbs/sq ft or 573 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,95
        - Longitudinal: 1,73
        - Overall: 1,01
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is cramped
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

2 A class submarines 

Przebudowa pancernika Pelayo

Był ponoć w Hiszpanii na początku XX w. taki pomysł, aby poddać przebudowie pancernik Pelayo, czego nie zrealizowano wobec ogólnej przestarzałości tego okrętu. Niewiele o tej przebudowie wiadomo, w zasadzie tylko tyle, że miała ona polegać głównie na zmianie artylerii na 4 nowoczesne długolufowe działa kal. 240 mm (jak sądzę – model francuski z 1902 r. o długości lufy L/50). Prawdopodobnie miała też obejmować likwidację wyrzutni torped, co faktycznie nastąpiło po 1910 r. Zaciekawił mnie generalnie ten pomysł, dlatego postanowiłem sprawdzić co też można by „wyciągnąć” z tego starego rupiecia ;) Oczywiście cudów nie można oczekiwać, ale coś tam jednak podziałałem i efekt przedstawiam poniżej. Oprócz wspomnianych modernizacji uzbrojenia, pokusiłem się o wymianę stalowego burtowego pasa pancernego o grubości 450-300 mm na nowoczesny pancerz utwardzany powierzchniowo metodą Kruppa o grubości 250-150 mm (realnie odpowiednik 522-313 mm pancerza stalowego) oraz likwidację lekkich działek 6-funtowych i karabinów maszynowych. Postanowiłem także zlikwidować nieco już anachroniczne działo 140 mm w stewie dziobowej, w zamian dodając 4 takie na pokładzie bateryjnym na śródokręciu, także ostatecznie okręt ma ich 12 szt., co wiąże się z przedłużeniem 76 mm opancerzenia stanowisk tych dział. Dla każdego działa zaaranżowano także osobną kazamatę, gdyż dotąd najwyraźniej nie było ich – wszystkie działa tworzyły baterię burtową w jednym pomieszczeniu. Modernizacji poddano także układ napędowy. Okręt otrzymał nowe silniki parowe o mocy 16500 KM dające prędkość 19,5 w. (stare kotły zostały wymienione całkiem niedawno, w latach 1897-1898 na 16 kotłów wodnorurkowych systemu Niclausse, więc jako że są stosunkowo nowe, to już ich nie wymieniałem, a jedynie przewiduję ich remont). Z drobniejszych zmian należy jeszcze wymienić likwidację sieci przeciwtorpedowych, wymianę kotwic na nowoczesne kotwice Halla. Jak widać po rysunkach, istotnym modyfikacjom uległy też nadbudówki, maszty i kominy. Myślę, że powstałby w ten sposób dość ciekawy okręt. 

 

Pelayo, spanish battleship laid down 1885 (Engine 1905)

Displacement:
    9 014 t light; 9 385 t standard; 9 930 t normal; 10 365 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    348,43 ft / 346,42 ft x 66,24 ft x 24,87 ft (normal load)
    106,20 m / 105,59 m x 20,19 m  x 7,58 m

Armament:
      2 - 9,45" / 240 mm guns in single mounts, 421,80lbs / 191,33kg shells, 1902 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on centreline ends, evenly spread
      2 - 9,45" / 240 mm guns in single mounts, 421,80lbs / 191,33kg shells, 1902 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on side, all amidships
      12 - 5,51" / 140 mm guns in single mounts, 83,72lbs / 37,97kg shells, 1895 Model
      Quick firing guns in casemate mounts 
      on side, all amidships
      12 guns in hull casemates - Limited use in heavy seas
      8 - 2,95" / 75,0 mm guns in single mounts, 12,87lbs / 5,84kg shells, 1891 Model
      Quick firing guns in deck mounts 
      on side, all amidships
    Weight of broadside 2 795 lbs / 1 268 kg
    Shells per gun, main battery: 100

Armour:
   - Belts:        Width (max)    Length (avg)        Height (avg)
    Main:    9,84" / 250 mm    168,01 ft / 51,21 m    6,92 ft / 2,11 m
    Ends:    5,91" / 150 mm    178,38 ft / 54,37 m    6,92 ft / 2,11 m
      Main Belt covers 75% of normal length
      Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    9,84" / 250 mm    5,51" / 140 mm        15,7" / 400 mm
    2nd:    9,84" / 250 mm    5,51" / 140 mm        15,7" / 400 mm
    3rd:    2,99" / 76 mm          -                  -

   - Armour deck: 2,95" / 75 mm, Conning tower: 9,84" / 250 mm

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines, 
    Direct drive, 2 shafts, 16 547 ihp / 12 344 Kw = 19,60 kts
    Range 4 000nm at 10,00 kts
    Bunker at max displacement = 980 tons (100% coal)

Complement:
    496 - 646

Cost:
    £0,945 million / $3,779 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 349 tons, 3,5%
    Armour: 2 827 tons, 28,5%
       - Belts: 829 tons, 8,3%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 976 tons, 9,8%
       - Armour Deck: 925 tons, 9,3%
       - Conning Tower: 98 tons, 1,0%
    Machinery: 2 398 tons, 24,2%
    Hull, fittings & equipment: 3 439 tons, 34,6%
    Fuel, ammunition & stores: 915 tons, 9,2%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      8 386 lbs / 3 804 Kg = 21,5 x 9,4 " / 240 mm shells or 1,3 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,13
    Metacentric height 3,4 ft / 1,0 m
    Roll period: 15,1 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 68 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,46
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,37

Hull form characteristics:
    Hull has raised forecastle
    Block coefficient: 0,609
    Length to Beam Ratio: 5,23 : 1
    'Natural speed' for length: 18,61 kts
    Power going to wave formation at top speed: 57 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): -10,00 degrees
    Stern overhang: 2,00 ft / 0,61 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        26,94 ft / 8,21 m
       - Forecastle (14%):    25,43 ft / 7,75 m (18,44 ft / 5,62 m aft of break)
       - Mid (50%):        18,44 ft / 5,62 m
       - Quarterdeck (17%):    18,44 ft / 5,62 m
       - Stern:        18,44 ft / 5,62 m
       - Average freeboard:    19,52 ft / 5,95 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 105,0%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 119,8%
    Waterplane Area: 16 925 Square feet or 1 572 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 95%
    Structure weight / hull surface area: 130 lbs/sq ft or 637 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,88
        - Longitudinal: 3,18
        - Overall: 1,00
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is adequate
    Room for accommodation and workspaces is adequate
    Good seaboat, rides out heavy weather easily
 

Wielka korweta francuska z 1855 r.

Tradycyjnie od wieków żaglowe okręty wojenne miały uzbrojenie umieszczone w ciągłych bateriach burtowych, na zakrytych lub odkrytych pokładach działowych. Przez długi czas było to jedyne sensowne rozwiązanie, aczkolwiek mające wiele wad, jak np. możliwość wykorzystywania na raz tylko połowy artylerii, nisko położona artyleria najcięższa (przez co nieraz woda wlewała się na pokład, z tragicznymi konsekwencjami), czy niskie kąty podniesienia dział limitowane wymiarami furt, a co za tym idzie ograniczony zasięg. Około połowy XIX w. modne stało się ustawianie pojedynczych, najcięższych dział na najwyższych odkrytych pokładach liniowców i fregat. Próbowano w ten sposób wykorzystać maksymalną donośność dział, które w takim przypadku strzelały ponad nadburciem, które w ogóle mogło być opuszczane albo składane. Do tego stosowano obracanie dział na torach kierunkowych, dzięki czemu kąty ostrzału były nieporównywalne do dział w bateriach burtowych i przede wszystkim, każde działo mogło prowadzić ogień na dowolna z burt.
To podsunęło mi pomysł okrętu, który wykorzystywałby tylko tak umieszczoną artylerię o jak największym wagomiarze, bez marnowania wyporności na mało efektywne baterie burtowe. Najbardziej moim zdaniem prawdopodobne, że takiego eksperymentu podjęła by się flota francuska, mimo sojuszu w wojnie krymskiej, wciąż konkurująca z Royal Navy. Proponowana jednostka ma zatem 7 dział haubicznych kal. 223 mm (nominalnie 80-funtowych, faktycznie strzelających 52,5-funtowymi granatami) na lawetach poruszających się po torach kierunkowych, rozmieszczonych w osi symetrii na spardeku. Okręt posiada silnik parowy połączony ze śrubą napędową, a także klasyczne pełne ożaglowanie, zapewniające w praktyce nieograniczony zasięg. 
Pewnym problemem pozostaje klasyfikacja takiego okrętu. Wymiarami odpowiada on dużej fregacie. Ale nie ma żadnego ciągłego, zakrytego pokładu działowego, może być więc, wg ówczesnych standardów, co najwyżej korwetą. Niezbyt to oddaje jego potencjał w stosunku do innych okrętów, ale to problem który nieraz pojawia się w przypadku okrętów nowatorskich czy wręcz przełomowych. Nieco późniejsze pancerniki Gloire czy Warrior (ten drugi – w swoim czasie największy okręt wojenny świata!) były formalnie tylko fregatami, a przecież nie ulega wątpliwości, że były w stanie roznieść na strzępy dowolny trójpokładowy okręt liniowy I rangi...

 

 Furieuse, french large corvette laid down 1854 (Engine 1855)

Displacement:
    2 751 t light; 2 826 t standard; 3 270 t normal; 3 625 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    262,99 ft / 234,15 ft x 46,03 ft x 21,19 ft (normal load)
    80,16 m / 71,37 m x 14,03 m  x 6,46 m

Armament:
      7 - 80pdr guns in single mounts, 52,50lbs / 23,81kg shells, 1840 Model
      Smoothbore shell guns in deck mounts 
      on centreline, evenly spread
    Weight of broadside 368 lbs / 167 kg
    Shells per gun, main battery: 100

Machinery:
    Coal fired boilers, simple reciprocating steam engines, 
    Direct drive, 1 shaft, 2 503 ihp / 1 867 Kw = 13,00 kts
    Range 2 000nm at 8,00 kts
    Bunker at max displacement = 799 tons (100% coal)

Complement:
    411

Cost:
    £0,251 million / $1,003 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 21 tons, 0,6%
    Machinery: 976 tons, 29,8%
    Hull, fittings & equipment: 1 582 tons, 48,4%
    Fuel, ammunition & stores: 519 tons, 15,9%
    Miscellaneous weights: 172 tons, 5,3%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      1 374 lbs / 623 Kg = 56,7 x 4,7 " / 120 mm shells or 0,3 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,27
    Metacentric height 2,4 ft / 0,7 m
    Roll period: 12,5 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 100 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,06
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 2,00

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,501
    Length to Beam Ratio: 5,09 : 1
    'Natural speed' for length: 15,30 kts
    Power going to wave formation at top speed: 42 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 46,50 degrees
    Stern overhang: 10,96 ft / 3,34 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        16,96 ft / 5,17 m
       - Forecastle (21%):    14,99 ft / 4,57 m
       - Mid (50%):        13,98 ft / 4,26 m
       - Quarterdeck (14%):    15,45 ft / 4,71 m
       - Stern:        15,94 ft / 4,86 m
       - Average freeboard:    15,01 ft / 4,58 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 107,7%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 89,0%
    Waterplane Area: 6 910 Square feet or 642 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 143%
    Structure weight / hull surface area: 128 lbs/sq ft or 623 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,98
        - Longitudinal: 5,31
        - Overall: 1,17
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is adequate
    Room for accommodation and workspaces is cramped
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather
 

Francuskie niszczyciele dla PMW

W latach 30-tych, najprawdopodobniej w ramach przetargu z 1933 r., francuska stocznia Ateliers et Chantiers de la Loire zaoferowała PMW budowę dużych niszczycieli opartych na projekcie typu Le Fantasque. Okręt miał być uzbrojony w 5 dział 130 mm, 2 pom-pomy 40 mm, 3 podwójne km-y Hotchkissa i 2 potrójne wyrzutnie torped kal. 550 mm. Oferta została odrzucona jako zbyt droga. Biorąc jednak pod uwagę osiągnięcia francuskiej szkoły budowy niszczycieli, była to być może szansa uzyskania nadzwyczaj szybkich jednostek. Najlepiej oceniony projekt we wspomnianym przetargu przewidywał okręt o wyporności 1950 ton (nie wiadomo jakiej, ale zakładam że standard). Postanowiłem się więc zabawić, sprawdzając jakie osiągi udało by się w tej wyporności uzyskać. Symulacja pozwoliła a uzyskać prędkość na poziomie 37 w., czyli niby bez rewelacji, ale akurat francuskie niszczyciele potrafiły osiągać znacznie większe prędkości, niż projektowane. Np. oryginalny typ Le Fantasque miał mieć 37 w., a na próbach bodaj wszystkie jednostki przekroczyły 42 w., w rekordzista -  Le Terrible – rozpędził się nawet do 45 w. (!) Zatem zakładam, że Orkany też były by zdolne osiągnąć w sprzyjających warunkach dobrze powyżej 40 w. 

Orkan, polish destroyer laid down 1934 (Engine 1935)

Displacement:
    1 873 t light; 1 953 t standard; 2 081 t normal; 2 184 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    394,35 ft / 384,35 ft x 37,93 ft x 11,65 ft (normal load)
    120,20 m / 117,15 m x 11,56 m  x 3,55 m

Armament:
      5 - 5,12" / 130 mm guns in single mounts, 67,03lbs / 30,40kg shells, 1924 Model
      Quick firing guns in deck mounts 
      on centreline ends, majority aft, 3 raised mounts - superfiring
      2 - 1,57" / 40,0 mm guns in single mounts, 1,95lbs / 0,88kg shells, 1928 Model
      Anti-aircraft guns in deck mounts 
      on side, all forward
      4 - 0,52" / 13,2 mm guns (2x2 guns), 0,07lbs / 0,03kg shells, 1929 Model
      Machine guns in deck mounts 
      on side, all aft
      2 - 0,52" / 13,2 mm guns (1x2 guns), 0,07lbs / 0,03kg shells, 1929 Model
      Machine guns in deck mount 
      on centreline amidships, all raised guns - superfiring
    Weight of broadside 339 lbs / 154 kg
    Shells per gun, main battery: 200
    6 - 21,7" / 550 mm above water torpedoes

Armour:
   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    0,59" / 15 mm    0,59" / 15 mm              -

Machinery:
    Oil fired boilers, steam turbines, 
    Geared drive, 2 shafts, 69 353 shp / 51 738 Kw = 37,00 kts
    Range 3 000nm at 14,00 kts
    Bunker at max displacement = 231 tons

Complement:
    153 - 200

Cost:
    £1,379 million / $5,518 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 42 tons, 2,0%
    Armour: 12 tons, 0,6%
       - Belts: 0 tons, 0,0%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 12 tons, 0,6%
       - Armour Deck: 0 tons, 0,0%
       - Conning Tower: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 1 284 tons, 61,7%
    Hull, fittings & equipment: 494 tons, 23,8%
    Fuel, ammunition & stores: 208 tons, 10,0%
    Miscellaneous weights: 40 tons, 1,9%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      376 lbs / 171 Kg = 5,6 x 5,1 " / 130 mm shells or 0,2 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,90
    Metacentric height 3,3 ft / 1,0 m
    Roll period: 8,8 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 27 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,10
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 0,29

Hull form characteristics:
    Hull has rise forward of midbreak
    Block coefficient: 0,429
    Length to Beam Ratio: 10,13 : 1
    'Natural speed' for length: 19,60 kts
    Power going to wave formation at top speed: 70 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 28,00 degrees
    Stern overhang: 0,98 ft / 0,30 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        16,96 ft / 5,17 m
       - Forecastle (16%):    16,47 ft / 5,02 m
       - Mid (37%):        15,94 ft / 4,86 m (8,99 ft / 2,74 m aft of break)
       - Quarterdeck (13%):    10,01 ft / 3,05 m
       - Stern:        10,47 ft / 3,19 m
       - Average freeboard:    12,18 ft / 3,71 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 216,9%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 91,7%
    Waterplane Area: 9 147 Square feet or 850 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 48%
    Structure weight / hull surface area: 34 lbs/sq ft or 167 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,48
        - Longitudinal: 0,76
        - Overall: 0,51
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is extremely poor
    Room for accommodation and workspaces is adequate
    Ship has quick, lively roll, not a steady gun platform
    Caution: Lacks seaworthiness - very limited seakeeping ability

2 depth charge racks

20 mines

Orkan (1935)
Piorun (1935) 

Pancerniki proj. L20e α

 ednym z głównych wniosków wyciągniętych przez flotę niemiecką z bitwy jutlandzkiej była konieczność zwiększenia siły ognia pancerników, a więc – kalibru ich dział, a także zwiększenia ich prędkości. Pojawiła się wręcz koncepcja unifikacji pancernika i krążownika liniowego w jedną klasę, nazwana „Einheitsschiff“. Jej orędownikiem był m.in. sam Wilhelm II, a poniekąd także adm. Scheer. W ślad za tym pojawiła się cała seria projektów nowych pancerników dla floty niemieckiej. W pierwszej kolejności powstały projekty o L1 do L3, przewidujące okręty wypierające 34000-38000 ton, uzbrojone w 8-10 dział kal. 380 mm i rozwijające 25-26 w. Na przełomie 1916 r. i 1917 r. opracowano kolejną serię projektów (L20b, L21a, L22c, L20e, L24, L24e) wśród których pojawiły się już propozycje okrętów uzbrojonych w nowo opracowany (w 1916 r.) model działa kal. 420 mm. Za najbardziej obiecujący uznano projekt L20e (42000 ton, 8x420, 25 w.) który skierowano do udoskonalenia. Po poprawkach, jako L20e α został on zatwierdzony do budowy w 1918 r. Pojawiły się też projekty okrętów szybszych, opartych na projektach krążowników liniowych serii GK, osiągających w okolicach 28-29 w., ale ceną za wzrost prędkości była redukcja uzbrojenia do 6x420, przez co zostały odrzucone. Podobnie – pomysły na okręty z wieżami potrójnymi lub poczwórnymi – odrzucono z uwagi na komplikację konstrukcji, spodziewany spadek szybkostrzelności i niewystarczającą, jak oszacowano, oszczędność masy płynącą z ich zastosowania. W finalnej postaci L20e α miał mieć około 44500 ton wyporności, wymiary 238x33,5x9, uzbrojenie 8x420, 12x150, 8x88 (lub 105), 3 wyrzutnie torped kal. 600 mm lub 700 mm, opancerzenie grubości 350 mm na burtach, wieżach i barbetach, 400 mm na stanowisku dowodzenia i 170 mm na kazamatach. Okręt miał posiadać 6 kotłów opalanych paliwem płynnym i 16 – węglem, napęd na 4 śruby i prędkość rzędu 26 w. 
Co do uzbrojenia głównego, działa 420 mm miały strzelać pociskami ważącymi około 1000 kg z prędkością wylotową 800 m/s. Zasięg miał wynosić 33 km przy kącie podniesienia 33 stopnie.
Oczywiście, okręty nie zostały nawet rozpoczęte, z racji zajęcia pochylni przez już wcześniej rozpoczęte jednostki (Mackenseny, Ersatz Yorcki), przekierowania potencjału stoczni do budowy u-bootów, a w końcu – upadku państwa i końca wojny. Niemniej, gdy opracowywano projekt, taki rozwój wypadków był trudny do wyobrażenia i traktowano go jako możliwy do realizacji, a przynajmniej dający podstawę do dalszego, powojennego rozwoju klasy pancerników w Niemczech.

 

Konig Wilhelm, german battleship laid down 1918 (Engine 1920)

Displacement:
    40 930 t light; 43 136 t standard; 44 495 t normal; 45 582 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    782,02 ft / 779,04 ft x 110,01 ft x 29,99 ft (normal load)
    238,36 m / 237,45 m x 33,53 m  x 9,14 m

Armament:
      8 - 16,54" / 420 mm guns (4x2 guns), 2 260,56lbs / 1 025,37kg shells, 1916 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on centreline ends, evenly spread, 2 raised mounts - superfiring
      12 - 5,91" / 150 mm guns in single mounts, 102,98lbs / 46,71kg shells, 1906 Model
      Quick firing guns in casemate mounts 
      on side, all amidships
      12 guns in hull casemates - Limited use in heavy seas
      8 - 3,46" / 88,0 mm guns in single mounts, 20,79lbs / 9,43kg shells, 1913 Model
      Anti-aircraft guns in deck mounts 
      on side, all amidships
    Weight of broadside 19 487 lbs / 8 839 kg
    Shells per gun, main battery: 120
    3 - 27,6" / 700 mm submerged torpedo tubes

Armour:
   - Belts:        Width (max)    Length (avg)        Height (avg)
    Main:    13,8" / 350 mm    557,74 ft / 170,00 m    20,44 ft / 6,23 m
    Ends:    6,69" / 170 mm    114,90 ft / 35,02 m    17,72 ft / 5,40 m
      106,40 ft / 32,43 m Unarmoured ends
    Upper:    9,84" / 250 mm    569,23 ft / 173,50 m    7,97 ft / 2,43 m
      Main Belt covers 110% of normal length

   - Torpedo Bulkhead:
        1,97" / 50 mm    469,98 ft / 143,25 m    29,49 ft / 8,99 m

   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    13,8" / 350 mm    9,84" / 250 mm        13,8" / 350 mm
    2nd:    6,69" / 170 mm          -                  -
    3rd:    1,18" / 30 mm    0,79" / 20 mm              -

   - Armour deck: 2,44" / 62 mm (3,54" / 90 mm over amidships, 1,18" / 30 mm over ends), Conning tower: 13,78" / 350 mm

Machinery:
    Coal and oil fired boilers, steam turbines, 
    Geared drive, 4 shafts, 92 755 shp / 69 196 Kw = 26,00 kts
    Range 5 500nm at 11,00 kts
    Bunker at max displacement = 2 446 tons (60% coal)

Complement:
    1 531 - 1 991

Cost:
    £7,918 million / $31,671 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 2 436 tons, 5,5%
    Armour: 17 352 tons, 39,0%
       - Belts: 9 059 tons, 20,4%
       - Torpedo bulkhead: 1 010 tons, 2,3%
       - Armament: 4 065 tons, 9,1%
       - Armour Deck: 2 846 tons, 6,4%
       - Conning Tower: 373 tons, 0,8%
    Machinery: 3 430 tons, 7,7%
    Hull, fittings & equipment: 17 712 tons, 39,8%
    Fuel, ammunition & stores: 3 565 tons, 8,0%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      66 083 lbs / 29 975 Kg = 29,2 x 16,5 " / 420 mm shells or 10,3 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,11
    Metacentric height 7,0 ft / 2,1 m
    Roll period: 17,5 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 66 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,66
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,31

Hull form characteristics:
    Hull has rise forward of midbreak
    Block coefficient: 0,606
    Length to Beam Ratio: 7,08 : 1
    'Natural speed' for length: 27,91 kts
    Power going to wave formation at top speed: 46 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 6,00 degrees
    Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        28,41 ft / 8,66 m
       - Forecastle (21%):    26,44 ft / 8,06 m
       - Mid (59%):        26,44 ft / 8,06 m (16,96 ft / 5,17 m aft of break)
       - Quarterdeck (20%):    16,96 ft / 5,17 m
       - Stern:        17,95 ft / 5,47 m
       - Average freeboard:    22,79 ft / 6,95 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 83,7%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 180,9%
    Waterplane Area: 63 031 Square feet or 5 856 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 102%
    Structure weight / hull surface area: 209 lbs/sq ft or 1 019 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,98
        - Longitudinal: 1,17
        - Overall: 1,00
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is adequate
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Good seaboat, rides out heavy weather easily

Konig Wilhelm (1920)
Kurfurst Friedrich Wilhelm (1920)
Prinz Albrecht (1921)
Kaiser Wilhelm II (1921)
 

Niemiecka alternatywa dla Ganguta

Po Cuszimie flota rosyjska, zwłaszcza na Bałtyku, była w rozsypce. Okrętów było mało, a istniejące – były przestarzałe, bo akurat w budownictwie okrętowym dokonywała się rewolucja związana z Dreadnoughtem. Mimo to, a może właśnie dlatego, plany władz w zakresie rozbudowy sił morskich były ogromne. Dla samej floty bałtyckiej w latach 1910-12 przewidywano budowę 24 pancerników i 12 krążowników liniowych, dla floty czarnomorskiej przewidywało niewiele mniejsze, ale też znaczne ilości okrętów. A jeszcze pozostawały siły na północy i dalekim wschodzie, którym pewnie też by coś zbudowano. Abstrahując już nawet od możliwości finansowych, budowa takiej floty w rodzimych stoczniach była nie do pomyślenia (ostatecznie zbudowano 4 Ganguty i zaczęto 4 Izmaiły, a ile to trwało…). Myślano więc poważnie o zlecaniu budowy okrętów na zewnątrz. Już na budowę pierwszej czwórki (Ganguty) rozpisano co najmniej 2 międzynarodowe konkursy, na które wpłynęły oferty z Wielkiej Brytanii i Niemiec. Jednymi z nich były dwie propozycje ze stoczni Blohm und Voss. Projekty były oznaczone jako 627D i 627F. Dziś prezentuje pierwszy nich. Okręt w ogólnym zarysie przypomina Ganguty. Ma uzbrojenie główne w czterech potrójnych wieżach, rozmieszczonych liniowo w osi symetrii, na jednym poziomie, czyli zgodnie z ówczesnymi preferencjami floty rosyjskiej. Artyleria średnia jest rozmieszczona w kazamatach kadłuba, a nadbudówki zostały zredukowane do absolutnego minimum i w zasadzie obejmują tylko dziobowe i rufowe stanowisko dowodzenia. Opancerzenie jest dość cienkie, ale pokrywa całą powierzchnię boczną kadłuba. Ciekawostką są kratownicowe maszty, w takim wariancie nie stosowane wówczas chyba na żadnym innym ciężkim okręcie. Model dział mających być uzbrojeniem głównym nie jest dokładnie znany. Wiadomo tylko że miały to być działa 305 mm C52, co sugeruje, że może chodzić o ten sam model co na Gangutach. Być może były by to armaty wybudowane w Niemczech na podstawie projektu armaty rosyjskiej? Alternatywnie może wchodzić w grę niemieckie działo 305 SK L/50 o takiej samej długości gwintowanej części lufy, ale ono w 1908 r. dopiero zostało zaprojektowane, więc jest chyba mniej prawdopodobne.
Wieże natomiast mają kształt unikalny – nie przypominają ani niemieckich, ani rosyjskich.
Okręt co do swoich charakterystyk (prędkość, opancerzenie) nie jest żadną rewelacja, ale sądzę, że przy zapewnieniu finansowania mógłby zostać zbudowany w ramach wspominanych planów rozbudowy floty, równolegle do budowy Gangutów w stoczniach rosyjskich. Choćby dlatego, że szacowane koszty budowy w stoczni niemieckiej miały być znacznie niższe niż w rosyjskiej (nawet o jedną czwartą!), a i spodziewany czas budowy byłyby z pewnością znacznie krótszy.
Poniżej prezentuję wariant 627D.

 

Sisoj Wielikij, russian battleship laid down 1908 (Engine 1909)

Displacement:
    19 596 t light; 20 821 t standard; 22 382 t normal; 23 630 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    564,99 ft / 563,48 ft x 90,49 ft x 27,00 ft (normal load)
    172,21 m / 171,75 m x 27,58 m  x 8,23 m

Armament:
      12 - 12,01" / 305 mm guns (4x3 guns), 865,70lbs / 392,67kg shells, 1907 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on centreline, evenly spread
      Aft Main mounts separated by engine room
      20 - 4,72" / 120 mm guns in single mounts, 52,72lbs / 23,91kg shells, 1905 Model
      Quick firing guns in casemate mounts 
      on side, evenly spread
      20 guns in hull casemates - Limited use in heavy seas
    Weight of broadside 11 443 lbs / 5 190 kg
    Shells per gun, main battery: 120

Armour:
   - Belts:        Width (max)    Length (avg)        Height (avg)
    Main:    7,99" / 203 mm    388,71 ft / 118,48 m    15,94 ft / 4,86 m
    Ends:    4,49" / 114 mm    174,74 ft / 53,26 m    15,94 ft / 4,86 m
    Upper:    5,98" / 152 mm    407,22 ft / 124,12 m    9,48 ft / 2,89 m
      Main Belt covers 106% of normal length

   - Torpedo Bulkhead:
        2,01" / 51 mm    386,22 ft / 117,72 m    26,44 ft / 8,06 m

   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    7,99" / 203 mm    7,99" / 203 mm        7,99" / 203 mm
    2nd:    5,98" / 152 mm          -                  -

   - Armour deck: 1,50" / 38 mm, Conning tower: 7,99" / 203 mm

Machinery:
    Coal fired boilers, steam turbines, 
    Direct drive, 4 shafts, 30 986 shp / 23 116 Kw = 21,30 kts
    Range 5 000nm at 12,00 kts
    Bunker at max displacement = 2 809 tons (100% coal)

Complement:
    914 - 1 189

Cost:
    £2,104 million / $8,417 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 1 430 tons, 6,4%
    Armour: 7 673 tons, 34,3%
       - Belts: 3 589 tons, 16,0%
       - Torpedo bulkhead: 759 tons, 3,4%
       - Armament: 2 186 tons, 9,8%
       - Armour Deck: 1 003 tons, 4,5%
       - Conning Tower: 137 tons, 0,6%
    Machinery: 1 549 tons, 6,9%
    Hull, fittings & equipment: 8 943 tons, 40,0%
    Fuel, ammunition & stores: 2 786 tons, 12,4%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      33 749 lbs / 15 308 Kg = 39,0 x 12,0 " / 305 mm shells or 5,7 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,14
    Metacentric height 5,5 ft / 1,7 m
    Roll period: 16,2 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 83 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,78
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,65

Hull form characteristics:
    Hull has low quarterdeck 
    Block coefficient: 0,569
    Length to Beam Ratio: 6,23 : 1
    'Natural speed' for length: 23,74 kts
    Power going to wave formation at top speed: 45 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): -11,00 degrees
    Stern overhang: 1,51 ft / 0,46 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        22,93 ft / 6,99 m
       - Forecastle (14%):    21,95 ft / 6,69 m
       - Mid (50%):        21,95 ft / 6,69 m
       - Quarterdeck (14%):    12,50 ft / 3,81 m (21,95 ft / 6,69 m before break)
       - Stern:        12,96 ft / 3,95 m
       - Average freeboard:    20,74 ft / 6,32 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 91,7%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 165,7%
    Waterplane Area: 36 224 Square feet or 3 365 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 101%
    Structure weight / hull surface area: 175 lbs/sq ft or 854 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,97
        - Longitudinal: 1,83
        - Overall: 1,03
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is adequate
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

Sisoj Wielkij (1909)
Aleksiej I (1910) 

 

 

Kutry torpedowe dla PMW

Dziś kutry torpedowe rodzimej produkcji dla PMW :) Okręciki zostały zbudowane w stoczni w Modlinie i do napędu wykorzystują silniki lotnicze Renault o mocy 310 KM pozyskane z samolotów Breguet XIV, akurat wycofywanych ze służby w lotnictwie. Dla uzyskania odpowiedniej mocy, jednostki otrzymały po 3 silniki. Jako uzbrojenie główne mają po 2 torpedy francuskie kal. 550 mm w zrzutniach rufowych, w których alternatywnie można rozmieścić miny lub bomby głębinowe. Na uzbrojenie „artyleryjskie”składa się pojedynczy wkm Hotchkissa kal. 13,2 mm. Formalnie, wg symulacji springsharpa, napęd o mocy 930 KM pozwala rozpędzić jednostki do 19,8 w. w pływaniu wypornościowym. Jednakże kutry torpedowe uzyskują prędkości  maksymalne w ślizgu, kiedy to opory ruchu kadłuba są istotnie zmniejszone, zatem zastosowałem współczynnik zwiększenia prędkości maksymalnej wynoszący 1,75 (stosowany już kiedyś na blogu, a który ustaliłem w oparciu o symulację realnych kutrów torpedowych), co dało wynik 33,66 w. Osiągi te nie są może imponujące, ale i tak oceniam, że okręty te mogą być przydatne na wodach Zatoki Gdańskiej, i stanowić punkt wyjścia dla budowy ulepszonych następców w latach późniejszych.

Moskit, polish motor torpedo boat laid down 1931, launched 1931 (Engine 1920)

Displacement:
    22 t light; 22 t standard; 25 t normal; 27 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    64,60 ft / 64,11 ft x 9,58 ft x 3,35 ft (normal load)
    19,69 m / 19,54 m x 2,92 m  x 1,02 m

Armament:
      1 - 0,52" / 13,2 mm guns in single mounts, 0,07lbs / 0,03kg shells, 1929 Model
      Machine gun in deck mount 
      on centreline forward
    Weight of broadside 0 lbs / 0 kg
    Shells per gun, main battery: 1 000
    2 - 21,7" / 550 mm above water torpedoes

Machinery:
    Petrol Internal combustion motors, 
    Direct drive, 3 shafts, 929 shp / 693 Kw = 33,66 kts
    Range 200nm at 18,50 kts
    Bunker at max displacement = 5 tons

Complement:
    5 - 7

Cost:
    £0,012 million / $0,046 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 13 tons, 53,8%
    Hull, fittings & equipment: 5 tons, 20,4%
    Fuel, ammunition & stores: 3 tons, 13,7%
    Miscellaneous weights: 3 tons, 12,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      2 lbs / 1 Kg = 27,2 x 0,5 " / 13 mm shells or 0,0 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 0,81
    Metacentric height 0,1 ft / 0,0 m
    Roll period: 13,3 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 8 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,00
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 0,03

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,426
    Length to Beam Ratio: 6,69 : 1
    'Natural speed' for length: 8,01 kts
    Power going to wave formation at top speed: 83 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 7,00 degrees
    Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        4,00 ft / 1,22 m
       - Forecastle (17%):    3,48 ft / 1,06 m
       - Mid (50%):        3,48 ft / 1,06 m
       - Quarterdeck (34%):    2,99 ft / 0,91 m
       - Stern:        2,49 ft / 0,76 m
       - Average freeboard:    3,22 ft / 0,98 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 187,1%
        - Above water (accommodation/working, high = better): -69,0%
    Waterplane Area: 385 Square feet or 36 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 37%
    Structure weight / hull surface area: 8 lbs/sq ft or 39 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,44
        - Longitudinal: 1,84
        - Overall: 0,50
    Caution: Poor stability - excessive risk of capsizing
    Caution: Hull subject to strain in open-sea
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is cramped
    Room for accommodation and workspaces is extremely poor
    Ship has quick, lively roll, not a steady gun platform
    Caution: Lacks seaworthiness - very limited seakeeping ability

Moskit (1931)
Osa (1931)
Komar (1932)
Szerszeń (1932)